Xosé Manuel Vázquez Varela
Xosé Manuel Vázquez Varela é catedrático de Prehistoria (Prehistoria e etnoloxía) na Universidade de Santiago de Compostela. Especialista en Protohistoria e investigador no campo da antropoloxía cultural, nun ámbito moi especial da etnoarqueoloxía.
É autor de numerosas publicacións, entre as cales están: Petroglifos de Galicia, Cerámica campaniforme en Galicia, A gandería en Galicia: das orixes á Idade Media, Etnoarqueoloxía: conecer o pasado por medio do presente, etc. Tamén participou en numerosos certámes e congresos e ten feito estudios sobre a fotografía popular como patrimonio cultural.
SAÍDA CULTURAL DEICA O COMPLEXO DE TEMES e outros puntos de interese
Itinerario que seguimos o 17 de xuño do 2006
1. San Pedro de Bembibre
Pazo-Fortaleza dos condes de Taboada (sec. XVI en adiante)
Importante sartego móvil: forma xa tardía, de dúas figuras. Sec. X?
Igrexa de probábel orixe monacal. Monumento románico de interese “nacional”, da era 1229 (ano 1191).
Capiteis de boa factura. Os da Porta principal con ornamentación de tipo vexetal. A avaricia?. Áspide e basilisco. Aves afrontadas.
Na porta sur destaca o león e o dragón que co áspide e o basilisco lembran o salmo 91.
No interior da igrexa Enterramento de D. Xoán Taboada (1651)
Pinturas interiores.
2. Santa María de Castelo
Visita ao sartego antropomorfo do Sixto (a poucos metros, polo nacente, vestixios da primeira igrexa).
Visita ao fermoso pazo de Perrelos:
– Do primeiro tercio do sec. XVIII.
– Extraordinaria solaina.
– Cociña-lareira con gran cambota.
– Fonte con escudo da Casa.
– Hórreo e cortes.
Singular cruceiro do campo da Festa. Visita á igrexa románica de santa María:– Porta principal coa árbore de Xesé.
– Porta sur.
– Singular ventá absidal.
– Arco triunfal.
Lexendario carballo dos cartos. Subida ao Castro onde se queiman as sonadas fachas de Castelo.
3. Temes: punto central da viaxe.
A Pauliña para as ADMINISTRACIÓNS responsábeisda situación de abandono do complexo de TEMES
O RAMO para D. SEGUNDO CAPÓN, cura de Santa María de Temes
O RAMO
para D. SEGUNDO CAPÓN,
cura de Santa María de Temes por ter coidado con tanto amor o complexo monumental.
A pauliña para a Deputación
Suso Fernández, o cronista oficial de Foz, chamou reiteradamente a atención sobre eses impactantes retretes que asoballan a igrexa románica de San Martiño de Mondoñedo, un dos mellores monumentos que temos na nosa provincia.
LugoPatrimonio estivo hai uns días alí, e comprobou esa obra abraiante que no seu momento construiu a Deputación. Agora que tanto a Consellaría de Cultura como Fomento interveñen no contorno sería a ocasión axeitada para mostrar unha sensibilidade que non tivo a Deputación. Lavarlle a cara aos escuros e difíceis arredores do Monumento -pouco grato aos ollos e ao bo gusto, realmente- e derrubar os fantasmais retretes, sería amostra de respecto que agarda o noso impresionante patrimonio. Farannos caso? Estaremos atentos ao que pase e, quizabes, tamén faremos alí a nosa viaxe colectiva. Para agradecer ou para acusar.
Adolfo de Abel Vilela
ADOLFO DE ABEL VILELA
(Lugo, 1946). Doutor en Xeografía e Historia. Especialista en Arte Moderna e Contemporánea. Profundísimo investigador da historia da cidade de Lugo á que lle dedicou distintos libros. Dentro da súa ampla obra e en relación co tema do Barroco, destacamos A pompa funeral e festiva como exaltación do poder. O cerimonial en Lugo (1999) e A festa barroca (2006).
Ciclo O Barroco. Lugopatrimonio
PRESENTACIÓN DE ADOLFO DE ABEL NA CONFERENCIA ”A FESTA BARROCA”.
Presentar a Adolfo Abel non e unha tarefa fácil, por ser unha persoa moi coñecida na nosa cidade, e especialmente para todos os que participamos nas actividades de Lugo Patrimonio.
A dificultade da presentación nace da imposibiblidade de falar en pouco tempo de tódalas actividades e de todos os campos ós que Adolfo adica ou adicou tempo.
A súa formación académica é polifacética. Fixo estudos das áreas de ciencias experimentais e humanísticas, sendo estas últimas polas que é máis coñecido. Doutor en xeografía e historia, comisario de moitas exposicións, Académico Correspondente da Real Academia da Historia; ten publicados 41 artigos de temas de historia da arte, 441 sobre historia da cidade de Lugo, e autor de 16 monografías e ten publicadas colaboracións xunto a outros autores en moitos libros. Os temas tratados na maioria destas publicacións son a muralla romana de Lugo, e aspectos históricos, artísticos e urbanísticos desta cidade dende o medievo ata a actualidade.
Noutro campo profesional Adolfo foi profesor numerario de ensinanza secundaria, hoxe felizmente xubilado, foi deputado do Parlamento de Galicia na primera lexislatura, e desempeñou cargos públicos vinculados coa cultura.
Como lucense que apoia a cultura sempre colabora, co seu tempo e coñecementos, con moitas asociacións da nosa cidade e provincia que teñen como obxectivo fundamental a posta en valor do patrimonio histórico artístico. Neste senso é destacabel que no ano 1999 o Concello encargoulle a organización das actividades culturais da campaña institucional para conseguir a declaración da muralla como Patrimonio da Humanidade.
Na actualidade Adolfo esta inmerso nun proxecto, o Centro de Interpretación da Burguesía, que vai a montar no Pazo das Pombas, que esperamos pronto sexa unha realidade, e que nos permitirá disfrutar dunha parte da súa colección de antigüedades, que comenzou hai 50 anos. A sección de cerámica de Pickman, e recoñecida como unha das mellores coleccións privadas de España. No ano 2005 o Museao de Bellas Artes de Asturias, publicou un libro sobre vistas de ciudades, onde recollen 14 pezas desta temática da súa colección.
A súa conferencia sobre a festa barroca ilustraranos sobre aspectos da socioloxía e da antropoloxía cultural deste período, e achegaranos aos principios políticos que moven a monarquía dos últimos Habsburgo e dos primeiros Borbóns, así como a forma de entender a vida e a relixión da Contrarreforma. Sobre este tema ten publicado un libro pouco coñecido, “ A Pompa Funeral e Festiva como Exaltación do Poder”, publicado polo Consejo Superior de Investigaciones Científicas (1999). Tamén, “A Festa Barroca”, en san Froilán. Culto e Festa” (2006), e “O Corpus en Lugo na idade moderna”. Lucensia. nº, 30 (2005).
Onte rematou a historia do parque Rosalía de Castro, para o Plan Director, no que levaba traballado desde hai sete meses. ¿Qué vai afacer ou lúns?. Poñerse a corrixir as probas do libro “A cidade de Lugo nos séculos XII ao XIV. Urbanismo e sociedade”, que publicará a Fundación Barrié na prestigiosa serie Galicia Histórica.
¿E depois?, vai rematar un libro sobre a Fonte da Porta Miñá e o Pazo de Orbán. Suma e segue.
Julia Cantalapiedra Álvarez
Salón Deputación Provincial, 4 de abril de 2008
O ramo para a Consellaría de Cultura
Pola ampliación que fixo dos días e horarios de apertura do monumento de Santa Eulalia de Bóveda. Poden agora as xentes sensíbeis vir dos lugares máis afastados que sempre terán un tempo para admirar o Monumento. Sabemos que non foi doada a solución e que ten os seus altos custos económicos. Facemos, de todos os xeitos, unha aportación, sempre co ánimo de axuda: quizabes, nos meses de verán, pechar ás 18,00 ou 18,30 h. sexa unha miga cedo. Non se podería axeitar mellor a distribución do horario durante a xornada?
Paseo polo Camiño Primitivo
Ás 20 h. no salón do centro cultural Uxío Novoneira, Adolfo de Abel Vilela e Lois Diéguez expuxeron con diverso material gráfico o tema: “Paseo polo Camiño Primitivo desde A Chanca deica o barrio de San Lázaro: monumentalidade e futuro”.
Os conferenciantes do acto sobre o Camiño Primitivo de Santiago ao seu paso pola cidade de Lugo e polo Carme chamaron a atención da Consellería de Cultura e do Concello de Lugo para que se poñan de inmediato a DELIMITAR E DESLINDAR dito Camiño, de xeito que se execute a Lei 3/1996 de protección dos Camiños de Santiago, E UNHA DAS PRINCIPAIS CONCLUSIÓNS DO CONGRESO celebrado e organizado pola Consellería de Industria e o Xacobeo. Desde aquela non se volveu saber máis dos acordos e de non ir adiante con urxencia perigará o próximo futuro do Camiño ao seu paso polo barrio do Carme, ameazado xa polo Plano Xeral de Ordenación Municipal.
Asimesmo, Lois Diéguez e Adolfo de Abel chamaron a atención do Concello para que o mesmo treito se limpe con urxencia, pois a auga e a lama impiden o paso polo Regueiro dos Hortos.
